Τι είναι το Είδισμα;

Παρόλο που είναι ακραιφνώς ελληνική λέξη και παρόλο που έχει χρησιμοποιηθεί αρκετά, τόσο από τον λαό όσο και από δόκιμους λογοτέχνες, το είδισμα δεν το βρήκα σε κανένα λεξικό μας, ούτε και στα παλιά και μεγάλα σαν το Δημητράκο· θα έμπαινε, πιθανότατα, στο Ιστορικό Λεξικό της Ακαδημίας Αθηνών, αλλά αυτό σταμάτησε, οριστικά όπως φαίνεται, στο λήμμα «δαχτυλωτός».

Λέξη της Ηπείρου και της Δυτικής Στερεάς περισσότερο, τα ειδίσματα είναι, σύμφωνα με διάφορα γλωσσάρια, αντικείμενα του σπιτιού, σκεύη, ρούχα· ωστόσο, σε πολλές χρήσεις είναι ειδικώς κοσμήματα, τιμαλφή· ακόμα ειδικότερα, οι βέρες των αρραβώνων. Για παράδειγμα, στο σπαραχτικό Πολιτισμό είς το χωρίον του Παπαδιαμάντη, ο μπαρμπα-Στέργιος, για να βρει τα έξοδα της ταφής του παιδιού του, δίνει στον άτεγκτο ενεχυροδανειστή μερικά ειδίσματα: δυο ασημένια σκουλαρίκια κι ένα δαχτυλίδι.

Στα Απομνημονεύματα του ο Μακρυγιάννης αφηγείται ότι με δική του παρέμβαση αναγκάστηκε ο Παπαφλέσσας «να δώσει πίσου τα ειδίσματα ολουνών των ανθρώπων» που είχε λεηλατήσει, ενώ σε ένα θεατρικό του Κοτζιούλα υπάρχει η φράση «Κλέφτης θέλεις να γίνω; Ξένο είδισμα δεν έπιασα στα χέρια μου ποτέ».