Τι είναι το Ρέπιο;


Τι σημαίνει και από που προέρχεται η λέξη Ρέπιο;

Απαντήσεις





Ρέπιο είναι το ερείπιο και βέβαια από εκεί προέρχεται αυτή η, λογοτεχνική κυρίως, λέξη. Ωστόσο, δεν πρόκειται για κατασκεύασμα κάποιου δημοτικιστή λογοτέχνη, αλλά για γνήσιο λαϊκό τύπο, από το αρχαίο επίθετο ερείπιος > ρείπιος (μεσαιωνικός τύπος) > ρέπιος. Άλλωστε, υπάρχει και τοπωνύμιο Ρέπιο, μια βραχονησίδα στις Σποράδες.

«Στα ρέπια, στα χαλάσματα, η κουκουβάγια σκούζει», έγραψε ο Κρυστάλλης, ενώ ο Παλαμάς, στη Φλογέρα του βασιλιά, περιγράφει μια εικόνα ερήμωσης: «Σκοτεινό ρέπιο κι η εκκλησιά και δίχως πολεμίστρες / το κάστρο, και χορτάριασε κι έγινε βοσκοτόπι». Ο Πάνος Ταγκόπουλος είχε γράψει διήγημα με τίτλο «Οι κουκουβάγιες ξεφαντώνουνε στα ρέπια».

Υπάρχει και ο τύπος μετοχής ρεπιασμένος: «Στον κουτσό μαυροπίνακα, τα ρεπιασμένα παραθυρόφυλλα και την ξεχααρβαλωμένη έδρα». (Μυριβήλης, Η Παναγιά η Γοργόνα). Η λέξη εξακολουθεί να χρησιμοποιείται και στα νεότερα χρόνια, π.χ. στο Θα υπογράφω Λουί της Ρέας Γαλανάκη: «Είχαμε γυρίσει από την Ιθάκη και μέναμε σ’ εκείνα τα ρέπια γύρω από το φρούριο», αλλά και στις εφημερίδες: «Δυστυχώς, οι ιεροί βράχοι της Γιούρας και της Μακρονήσου έχουν εγκαταλειφθεί από την πολιτεία, η ασέβεια είναι έντονη, έχουν γίνει ρέπια!» (Ελευθεροτυπία).





«Το πάτωμά του εδώ κι εκεί ζηλωμένο, εδώ κι εκεί καψαλισμένο, άνοιγε στην πίσω μεριά ένα μεγάλο χάσμα, όπου κατηφορούσαν προς το σκοτεινό του υπόγειο τα μπάζα του ρέπιου τοίχου, που σε κείνη την μεριά τον είχαμε μισομπαλώσει με κουφολίθι».
«...με το πάτωμα βουλιαγμένο, φορτωμένο με ρέπια των τοίχων και της στέγης αποπάνω μου».
(Γεράσιμος Γρηγόρης: «Εστία Αντιστάσεως», έκδοση του 1970)

Προσθήκη νέας απάντησης