Τι είναι η Μονομερίδα;


Τι σημαίνει η λέξη Μονομερίδα και από που προέρχεται;

Απαντήσεις





Η Μονομερίδα είναι μικρό δηλητηριώδες φίδι που το δάγκωμα του θεωρείται θανατηφόρο. Για την ετυμολογία, ο Πάπυρος λέει ότι προέρχεται από το μονήμερος > μονημερίδα, επειδή το φίδι έχει ζήσει μόνο μία μέρα και η δραστικότητα του δηλητηρίου του δεν έχει αμβλυνθεί από την επίδραση των ηλιακών ακτίνων. Πιο πιθανό μου φαίνεται να προέρχεται από το ότι όποιον δαγκώσει η μονομερίδα έχει μια μέρα ζωής. Η λέξη ακούγεται τουλάχιστον στην Ήπειρο, στα Επτάνησα και τη Δυτική Στερεά.

Τη λέξη τη χρησιμοποιεί ο Βαλαωρίτης που βάζει την Κυρα-Φροσύνη να λέει: «Αν μ' έκανεν η μάνα μου οχιά, μονομερίδα, θα σε φιλούσα, πίστεψε, Βεζίρη, μες στο στόμα» και στον «Αθανάση Διάκο»: «και σα μονομερίδα από 'να αρμό στον άλλονε κρυφά-κρυφά χωνεύει και μου ρουφάει τη δύναμη». Ο ίδιος υποσημειώνει ότι, επειδή η μονομερίδα έχει πλατιά την ουρά, πίστεψαν πως είναι δικέφαλη. Σε διήγημα του Χρηστοβασίλη, διαβάζω: «σα να τον είχε τσιμπήσει στην καρδιά οχιά πικρή, η κακή μονομερίδα».

Πολύ συχνά ακούγεται μαζί με την οχιά: «οχιά και μονομερίδα να σε φάει», κατάρα· ή, «οχιά και μονομερίδα» σκέτο σαν στερεότυπη απάντηση (ατάκα) στο επίμονο ή δυσάρεστο «όχι» του συνομιλητή μας (πρβλ. το κοινότερο «οχιά κι αστρίτης»). Στις μέρες μας, έχω δε τη μονομερίδα να χρησιμοποιείται σε ευφυή λογοπαίχνια με τη μονομέρεια και την ημερίδα.



Προσθήκη νέας απάντησης